Of wil ik die verandering eigenlijk niet?
Verandertraject, transformatie, transitie? Het zijn allemaal termen voor een proces waarbij het de bedoeling is dat er afscheid wordt genomen van het een en het andere wordt verwelkomd.
Het is haalbaar, realistisch en heel waardevol…. Als je het op een waardige, respectvolle en betekenisvolle manier doet!
Dit vraagt aandacht, toewijding en blijvende energie. Niet alleen op de structuurkant, feiten, instrumenten en andere ´harde` zaken, maar ook (en misschien vooral) voor de zachte kant waarbij ik denk aan het lonkende perspectief voor mensen, aan het naar boven halen van gedrag, overtuigingen en waarden van betrokkenen, de onderstroom als onderwerp van gesprek inzetten en de bereidheid je eigen kwetsbaarheid te tonen ter wille van het grotere goed.
Het succes van de verandering is afhankelijk van de start. Als je er mee begint met een gevoel: ik moet, ik kan niet anders, liever zou ik het niet doen, het zal toch niet lukken… begin dan alsjeblieft niet! Dit is een selffulfilling prophecy. Je gaat helemaal gelijk krijgen. Niet omdat het onmogelijk is die verandering tot stand te brengen, maar omdat jouw mindset en de manier waarop je jezelf en de opdracht hebt georganiseerd (=niet) niet leidt tot enige beweging.
Wat wel gaat helpen is dat je je terdege af gaat vragen waarom het nodig is hier überhaupt aan te beginnen, welke stappen er al op de weg zijn genomen. Wat deze vraag werkelijk inhoudt, voor de organisatie, de klanten, de medewerkers en jouzelf. Een voorbeeld: als het doel is meer kwaliteit te gaan leveren betekent dat iets voor de manier waarop jij moet gaan sturen. Sturen op kwantiteit zonder te vragen naar de kwaliteit is dan niet meer de weg. Dit betekent een mindset switch als je al jaren (noodgedwongen) stuurt op volume. Het vraagt dat je bij jezelf nagaat wat je het belangrijkste vindt en wat je zegt en hoe je dat zegt. In hoeverre ben je (nu) in staat om mensen te leiden richting kwaliteit. Wat heb jij zelf nog nodig om die switch te maken.
Een leider zijn is een eer, het geeft bevoegdheden, en komt met verantwoordelijkheden. Die eer komt ook met een verplichting het goede voorbeeld te geven, zelfbewust zijn, jezelf laten zien en jezelf blijven ontwikkelen. Open staan voor andere meningen, inzichten, luisteren en verbindingen leggen, zaken steeds vanuit de context benaderen. Er hoort ook bij: vanuit je positie handelen, steeds vanuit het grotere geheel. Luisteren om zo eenieder te horen, het lef hebben naar een “probleem” toe te bewegen in plaats van ervandaan. Bereid zijn te werken met wat er werkelijk aan de hand is. Gedoe omarmen en erkennen wat er was en is en de waarde zien van de oorsprong en vandaaruit verder bouwen. Wat voor leider ben jij? Waarom ben je leider geworden? Wat drijft jou in die functie/rol?
Helaas heb ik maar al te vaak gezien dat het gestelde doel uiteindelijk ondergeschikt was aan het ego van de leider in kwestie. Er zijn boeken vol over geschreven en wat ik hier opschrijf is echt niet nieuw, en waarom dan toch zo hardnekkig.
Graag kom ik in contact met leiders die als een berg opzien tegen een zoveelste verandering, die op voorhand of bij voorbaat al geen zin en energie hebben, omdat het toch niet zal lukken. Leiders die de weerstand die ze verwachten bij deze ‘change’ te veel gedoe vinden, niet zien zitten en daarom het traject op de lange baan schuiven.
Ik zou graag met hen willen verkennen waar hun hickup zit. Waar komt dat nou vandaan? Wat is het ergste wat je kan overkomen? Dat je door de mand valt? Dat je je baan kwijtraakt vanwege slechte resultaten?
Maar wat is er dan gebeurt met leider willen zijn? Een leider die voorop gaat, de kastanjes uit het vuur haalt, de Mufasa als koning van het rijk en vader van Simba die risico’s neemt en zijn zoon redt, omdat dat hoort bij zijn rol en uit liefde voor zijn zoon. Moedig en kwetsbaar, met het risico te verliezen, voor het grotere goed.
Wat gebeurt er met de leiders die het zo heel anders voor ogen hadden en vervagen in het dag & dagelijkse? Met hen die zichzelf als het ware kwijt zijn geraakt in al wat er van hen wordt gevraagd.
Door te weten welke mogelijkheden en handvatten je hebt om adequaat te handelen bij een noodzaak of wens van verandering, werk je aan (blijvend) resultaat en kom (of blijf) je uit je verlamming. Door niet langer vanuit ongemak voor de weerstand, de onderstroom en het gedoe te handelen, de beweging te maken om te willen weten wat er speelt, zodat je er rekening mee kan houden. Dat je de kennis die je opdoet kunt verbinden met dat wat je zelf ervaart. Dat je vaardig wordt in het accepteren dat een veranderproces nu eenmaal wat tijd kost en dat het niet sneller gaat dan snel. Slowly is Holy. Liever langzaam, gedegen en goed, dan snel en waardeloos. Toch?
Een veranderproces is lastig, misschien soms zelfs moeilijk, maar met aandacht, respect en waardering waarbij er een verbinding tot stand komt met betrokkenen kan het een waardevolle reis zijn met een blijvend resultaat!